Περικλέους Επιτάφιος του Θουκυδίδη

Το συμπέρασμα που προκύπτει αβίαστα μέσα από τη μελέτη αυτού του βιβλίου είναι πως ο Επιτάφιος του Θουκυδίδη λειτούργησε ως χωνευτήριο ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, που με τη σειρά τους αντανακλούσαν τους έντονους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας του 5ου αιώνα μ.Χ. Μέσα από το κείμενο του Επιταφίου, όμως, δεν γίνεται εύκολα αντιληπτός ο απόηχος αυτών των αγώνων, που σφράγισαν τις εξελίξεις στην εποχή τους κατά τέτοιον τρόπο ώστε ακόμα και σήμερα η διαμόρφωση του αθηναϊκού πολιτεύματος να συνιστά σημείο αναφοράς και αντικείμενο μελέτης. Οι επιλογές του δημιουργού του Επιταφίου θεωρούμε ότι αποτελούν προϊόν σκόπιμης ενέργειας. Στόχος του είναι να αμβλύνει τις αντιθέσεις, να γεφυρώσει τα χάσματα και να ζεύξει αρμονικά ιδεολογήματα, τα οποία –σε μια πρώτη προσέγγιση– συνιστούν οξύμωρα διανοητικά σχήματα. Η δυναμική σύνθεση τόσο των παραδοσιακών όσο και νεωτεριστικών στοιχείων στο κείμενο αυτό παρέχει το απαραίτητο ιδεολογικό θεμέλιο για την πραγμάτωση της ηγεμονικής πολιτικής της δημοκρατικής πόλης των Αθηνών, μέσα από τη «νομιμοποίηση» του δόγματος για την υπεροχή του δυνατού σε κάθε επίπεδο.