Πλάτων – Σοφιστής

Ό “Σοφιστής” είναι δύσκολος διάλογος. Δεν διαβάζεται πολύ καί δεν διδάσκεται συχνά. Ό τίτλος θα μπορούσε καί να θεωρηθεί παραπλανητικός για τον αναγνώστη, εάν δεν υπήρχε ό υπότιτλος: “η περί του όντος, λογικός”. Θα πίστευαν πολλοί ότι ό Πλάτων αποφασίζει να συγκρουσθεί πια με τους ενοχλητικούς σοφιστές καί γράφει τον διάλογο ως τελειωτικό κτύπημα εναντίον τους. Αυτό υπάρχει στην συζήτηση, δεν είναι όμως η κριτική ματιά στην σοφιστική το κύριο θέμα του διαλόγου. Ή όλη συζήτηση γύρω από το ερώτημα: “τί είναι αυτός που ονομάζουμε σοφιστή, πώς ορίζεται ό σοφιστής, με έναν ή πολλούς τρόπους;”, δεν είναι παρά η πύλη πού οδηγεί στον δρόμο για τα πιο δύσκολα, για το καίριο φιλοσοφικό ερώτημα: τι σημαίνει η λέξη ‘όν;’ Τί εννοούμε, ερωτά ο ξένος, όταν λέμε ‘το όν;’ Γιατί, πράγματι, έως τώρα πιστεύαμε ότι είχαμε καταλάβει την σημασία του, τώρα όμως γεννιέται σε εμάς ή απορία: “τι ποτέ βούλεσθαι σημαίνειν οπόταν ον φθέγγησθαι”.