Ο ταχυδρόμος της Έσης

Στον Ταχυδρόμο της Έσης ο Μπίχνερ κατορθώνει να συνεγείρει χωρίς να αποχαυνώνει. Παρουσιάζει οικονομικά και δημογραφικά στοιχεία, μια γνώση που η άρχουσα τάξη κρατάει για τον εαυτό της, με τρόπο εύληπτο και συναρπαστικό, συγκρίνει την εξαθλίωση των φτωχών αγροτών με τη σπατάλη των πλουσίων, και την εξηγεί με τρόπο που κινητοποιεί και που καταπολεμά τη μοιρολατρία. Συνδέει τη βαθιά θρησκευτικότητα των Γερμανών αγροτών με τις συνθήκες της ζωής τους, και με θρησκευτικά επιχειρήματα παρακινεί σε δράση για μια νέα δίκαιη τάξη πραγμάτων κατά τον τρόπο των θεολόγων του 16ου αιώνα που υποστήριξαν τον Πόλεμο των Χωρικών. Το κείμενο συγκινεί και ταυτόχρονα παρακινεί τη σκέψη, με τον τρόπο των μεγάλων έργων τέχνης. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Ταχυδρόμος της Έσης συγκαταλέγεται δικαίως στο λογοτεχνικό έργο του Γκέοργκ Μπίχνερ, αλλά και στα σημαντικά πολιτικά κείμενα της περιόδου ανάμεσα στις δύο επαναστάσεις, του Ιουλίου του 1830 και του Μαρτίου του 1848.

***

Στις 5 Ιουλίου το χειρόγραφο του Ταχυδρόμου της Έσης μεταφέρθηκε κρυφά στο Όφενμπαχ όπου εκτυπώθηκε σε 700 έως 1.000 αντίτυπα. Στις 31 Ιουλίου κυκλοφόρησε ως παράνομη προκήρυξη με το εμβληματικό σύνθημα «Πόλεμος στα παλάτια! Ειρήνη στις καλύβες!» Το σύνθημα ήταν δάνειο από τη Γαλλική Επανάσταση: το έφεραν τα γαλλικά στρατεύματα, όταν, το 1792, μετά τη νικηφόρα μάχη του Βαλμί κατά των μισθοφορικών στρατευμάτων των Γερμανών πριγκίπων, πέρασαν τον Ρήνο και εισέβαλαν στο Βέλγιο και στις ηγεμονίες της δυτικής Γερμανίας.
Η διακήρυξη διακινήθηκε προπάντων από τον Βάιντιχ και τους μαθητές του, που τη μετέφεραν σε κουτιά βοτανολογίας, χωμένη στα ρούχα ή στις μπότες τους. Ωστόσο, το εγχείρημα είχε προδοθεί. Ορισμένους συνωμότες τους συνέλαβαν ήδη κατά τη μεταφορά των αντιτύπων από το τυπογραφείο και ένα μέρος των φυλλαδίων κατασχέθηκε.
Παρά τις αλλαγές του Βάιντιχ, ο Ταχυδρόμος της Έσης προκάλεσε την έντονη κριτική των φιλελεύθερων αστικών κύκλων του Μεγάλου Δουκάτου, μάλλον επειδή το φυλλάδιο δεν περιορίζεται στο αίτημα για δημοκρατικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά θέτει με έμφαση το κοινωνικό ζήτημα και το ζήτημα της μοναρχίας. Αντίθετα, οι χωρικοί της βόρειας Έσης αντέδρασαν θετικά.
από το Επίμετρο του Θόδωρου Παρασκευόπουλου

***

Ο Γκέοργκ Μπίχνερ γεννήθηκε στο Γκοντελάου του Μεγάλου Δουκάτου της Έσης το 1813 και πέθανε στη Ζυρίχη το 1837. Ο Μπίχνερ με το έργο του κατόρθωσε να αναλύσει και να εκφράσει με εντυπωσιακή διαύγεια την εποχή του από τη σκοπιά των αδύναμων ανθρώπων οι οποίοι μάταια αγωνίζονται απέναντι στις δυνάμεις της ανθρώπινης φύσης και της κοινωνίας που τους δυναστεύουν, τους παρασύρουν και τελικά τους συντρίβουν.

 εικόνα εξωφύλλου: Το κτίριο της Αστυνομίας στη Δρέσδη, 10 Σεπτεμβρίου, 1830