Το παλτό

Ήταν δύσκολο στην αρχή να συνηθίσει αυτούς τους περιορισμούς, ωστόσο χόρταινε με τη μόνιμη σκέψη ότι στο μέλλον θα είχε καινούργιο παλτό.

Βαθμοί και αξιώματα: σ’ ένα δαιδαλώδες σύστημα δημόσιας διοίκησης, τίτλος και προσωπικότητα ταυτίζονται. Ο βαθμός διαπλάθει χαρακτήρες και ορίζει σχέσεις και συμπεριφορές. Πόσο διαφέρει η προεπαναστατική Ρωσία του Γκόγκολ από τα ιεραρχικά συστήματα του σήμερα; Ποια είναι η θέση και η μοίρα ενός ανθρώπου χωρίς φιλοδοξία σ’ ένα τέτοιο σύστημα; Ο Νικολάι Γκόγκολ εισχωρεί στη λειτουργία των διαχρονικών κοινωνικών δομών και στην επίδρασή τους στον ψυχισμό του ατόμου, δίνοντάς μας ένα κλασικό έργο με όλη την αδιόρατη ισορροπία των στοιχείων της κωμωδίας και του δράματος, όπως ακριβώς τα συναντάμε και στη ζωή.

Εκεί που η δικαιοσύνη απουσιάζει, ο μαγικός ρεαλισμός εισάγεται για να λυτρώσει τόσο τον χαρακτήρα όσο και μια κοινωνία χορτασμένη από τις ανισότητες και τον παραλογισμό.

Ο Νικολάι Γκόγκολ (1809-1852) γεννήθηκε στο Σορότσινσκι της σημερινής κεντρικής Ουκρανίας από γονείς κοζάκικης καταγωγής. Ξεκίνησε να γράφει σε μικρή ηλικία και το παραστατικό, ρεαλιστικό συγγραφικό του ύφος, με τις διάστικτες νότες γκροτέσκου χιούμορ και πρώιμου σουρεαλισμού, κατάφερε να παρακάμψει την αυστηρότατη λογοκρισία της εποχής στην τσαρική Ρωσία και να κερδίσει ένα πολύ ευρύ κοινό, που εκτίμησε δεόντως μυθιστορήματα όπως οι Νεκρές ψυχές, τα θεατρικά Ο επιθεωρητής και ο Γάμος, τα διηγήματα Το πορτρέτο, Η μύτη, Το παλτό (1842) και πολλά ακόμη έργα. Η περίφημη ατάκα «Όλοι βγήκαμε από το Παλτό του Γκόγκολ», που εσφαλμένα αποδίδεται στον Ντοστογιέφσκι, ανήκει στην πραγματικότητα στον Γάλλο διπλωμάτη και μελετητή της ρωσικής λογοτεχνίας Ουζέν Μελκιόρ