Το Τελευταίο Θεώρημα του Φερμά

Η ιστορία της αναζήτησης της λύσης του δυσκολότερου προβλήματος των
μαθηματικών παρέχει μια μοναδική ευκαιρία να καταλάβουμε την κινητήρια
δύναμη των Μαθηματικών και τι εμπνέει τους μαθηματικούς. Ο Τζον Λιντς στον πρόλογο λέει: «Η ιστορία του τελευταίου θεωρήματος του Φερμά είναι μοναδική. Ώσπου να συναντήσω αρχικά τον Andrew Wiles, είχα αρχίσει να συνειδητοποιώ ότι είναι αληθινά μια από τις μεγαλύτερες ιστορίες στον τομέα της επιστημονικής ή ακαδημαϊκής προσπάθειας.»

Το βιβλίο αναφέρεται στην αληθινή ιστορία του Andrew Wiles, καθηγητή στο
Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, ο οποίος το 1993 παρουσίασε μία λύση του
δυσκολότερου προβλήματος στην ιστορία των μαθηματικών, του «τελευταίου θεωρήματος του Φερμά». Το βιβλίο περιγράφει μια ιστορία 350 περίπου χρόνων, από την γένεση του θεωρήματος όταν ο Φερμά σημείωσε στο περιθώριο ενός βιβλίου το θεώρημα σημειώνοντας ότι έχει μία απόδειξη την οποία δεν έγραψε ποτέ, μέχρι τις προσπάθειες σπουδαίων μαθηματικών οι οποίοι έφθαναν κοντά στην λύση αλλά ποτέ δεν το αποδείκνυαν, και τη ζωή του Andrew Wiles ο οποίος αφιέρωσε την Πανεπιστημιακή ζωή του για να βρει μία απόδειξη του θεωρήματος. Η εξιστόρηση της ιστορίας της απόδειξης του Andrew Wiles αποκτά μία άγρια ομορφιά ακριβώς γιατί η λύση που παρουσίασε το 1993 είχε και αυτή, όπως και τόσες πολλές στο παρελθόν, κάποιο λάθος. Τελικά μετά από ακόμα ένα χρόνο σκληρής δουλειάς ο Andrew Wiles παρουσίασε μαζί με έναν συνεργάτη του μία ολοκληρωμένη λύση του θεωρήματος και κατέκτησε μία θέση στο πάνθεον των μεγαλύτερων μαθηματικών όλων των εποχών.

“xn+ψn=zn : καμία λύση
Ανακάλυψα μια πραγματικά εξαίσια λύση, όμως δεν προλαβαίνω να τη γράψω γιατί έρχεται το τρένο μου”.

Μπορεί να ήταν ελάχιστοι οι νεοϋορκέζοι που κατάλαβαν ότι αυτό το “χαριτωμένα λόγιο” γκράφιτι στο σταθμό του μετρό της 8ης οδού παρέπεμπε στο, εδώ και τριακόσια χρόνια άλυτο, μαθηματικό γρίφο, γνωστό ώς “το τελευταίο θεώρημα του Φερμά” και στην παράξενη ιστορία του.
Τον 17ο αιώνα, μελετώντας το βιβλίο “Αριθμητικά” του Διόφαντου, ο Πιέρ ντε Φερμά ασχολήθηκε με το πυθαγόρειο θεώρημα (x² x ψ² = z²) σημειώνοντας στο περιθώριο του βιβλίου το συμπέρασμα ότι είναι αδύνατον να ισχύει το xn x ψn = zn. Επίσης συμπλήρωσε: «Έχω ανακαλύψει μια πραγματικά θαυμάσια απόδειξη, όμως το περιθώριο της σελίδας είναι πολύ στενό για να την αναπτύξω».
Αυτή η φράση του Φερμά έγινε η έμμονη ιδέα των πιο διάσημων μαθηματικών μυαλών των επόμενων 350 χρόνων, που από τότε ρίχνονται σ’ έναν φοβερό αγώνα για την επίλυση του διασημότερου, έκτοτε, μαθηματικού προβλήματος.

1963. Ο Άγγλος Andrew Wiles, σε ηλικία 10 ετών, τριγυρίζοντας σε μια βιβλιοθήκη της γενέτειράς του, έρχεται σε επαφή με το “τελευταίο θεώρημα του Φερμά” και αποφασίζει να αφιερώσει τα επόμενα 30 χρόνια της ζωής του στην προσπάθεια εξεύρεσης της απόδειξής του… Τελικά τα κατάφερε;

Η πλοκή του βιβλίου είναι εξαιρετική (χαρακτηριστικό παράδειγμα μαθηματικής λογοτεχνίας), οι μαθηματικές περιγραφές είναι ολοζώντανες, και το γεγονός ότι η ιστορία είναι εντελώς αληθινή δίνει στο βιβλίο μία ιδιαίτερη αίγλη.
“Το βιβλίο είναι μια σαγηνευτική αφήγηση που καθηλώνει με τη ροή της ακόμη και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη…”
THE NEW YORK TIMES

“Μια ιστορική αφήγηση που μεταφέρει την αναστάτωση και τη διέγερση του μαθηματικού κόσμου μπροστά στον πιο συγκλονιστικό μαθηματικό γρίφο ακόμη και στους αναγνώστες που δεν ελπίζουν να τον καταλάβουν”
NEW SCIENTIST

“Συνιστώ ανεπιφύλακτα αυτό το βιβλίο σε όποιον θέλει να γευτεί τη ζωντάνια, την αγωνία, τη γνώση που αναβλύζει μέσα από ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα και συγκινητικά επιτεύγματα του αιώνα μας”.
Roger Penrose